Karaszewicz - Tokarzewski Michał
Michał Karaszewicz-Tokarzewski (1893-1964). Polski generał, założyciel Służby Zwycięstwu Polski, aktywny działacz Polskiego Podziemia, komendant Związku Walki Zbrojnej. Używał pseudonimów „Torwid”, „Stolarski”, „Doktor”, „Stawski”. Urodził się 5 stycznia 1893 roku we Lwowie. Był synem Bolesława i Heleny Lerch de Lerchensfeld. Wychował się w Drohobyczu, mieszkał z matką i babką. W 1913 roku kończy gimnazjum i po zdaniu matury rozpoczął studia na na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie.
Następnie kontynuował naukę na Uniwersytecie Jagiellońskim. W okresie studiów angażował się w działalność niepodległościową. Działał w Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckim. W 1913 roku ukończył kurs oficerski. Od 1910 roku był członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej-Frakcja Rewolucyjna. W czasie I wojny światowej służył w Legionach Polskich i Polskiej Organizacji Wojskowej. W 1915 roku został dowódcą 5. Pułku Piechoty Legionów. W 1915 uzyskał awans do stopnia majora, co było wyrazem zaufania, jakim darzył go Józef Piłsudski. W Legionach Karaszewicz-Tokarzewski służył do 1917 roku, a po kryzysie przysięgowym został internowany w Beniaminowie. Po zwolnieniu angażował się w działalność w ramach Polskiej Organizacji Wojskowej, przede wszystkim na Kresach Wschodnich, gdzie popadł w konflikt z miejscowymi władzami. W listopadzie 1918 roku dowodził odsieczą dla broniącego się Lwowa. Następnie, w kwietniu brał udział w walkach o Wilno. W czerwcu 1919 roku uzyskał awans do stopnia pułkownika. Potem był kolejno inspektorem i szefem w Departamencie Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych i dowódcą 19. i 25. dywizji piechoty. W dniu 1 grudnia 1924 roku został generałem, najmłodszym w polskiej armii. W latach 1926-28 był szefem Biura Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych. Następnie rozpoczął służbę w różnych jednostkach. Podczas kampanii wrześniowej dowodził Grupą Operacyjną w Armii „Pomorze”, walcząc m.in. nad rzeką Bzurą. Po kapitulacji stolicy zdecydował się na rozpoczęcie działalności konspiracyjnej. 27 września 1939 roku tworzy w stolicy Służbę Zwycięstwu Polski, tajną organizację konspiracyjną, która miała na celu podjęcie zbrojnej walki przeciw okupantowi. Po utworzeniu ZWZ Karaszewicz-Tokarzewski został komendantem Obszaru nr 3 Lwów. Napotkał tam rozmaite trudności w organizowaniu sieci struktur podziemnej organizacji. Jego środowisko mocno inwigilowali Sowieci. W marcu 1940 roku został aresztowany przy przekraczaniu granicy niemiecko-sowieckiej przez NKWD. Po ogłoszeniu amnestii dla polskich więźniów, na mocy układu Sikorski-Majski, został zwolniony i wstąpił do Wojska Polskiego w ZSRS. Tam mianowano go dowódcą 6. dywizji piechoty „Lwów”. W marcu 1943 roku otrzymał nominację na zastępcę dowódcy Armii Polskiej na Wschodzie, gen. Władysława Andersa. W 1946 roku został dowódcą II Korpusu Polskiego. Po zakończeniu II wojny światowej pozostał w Wielkiej Brytanii, gdzie czynnie działał na rzecz polskich kombatantów. W 1954 roku objął stanowisko Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych w Wielkiej Brytanii i ministra obrony narodowej. Zmarł 22 maja 1964 roku w Casablance. W 1992 roku jego prochy spoczęły na warszawskich Powązkach. Został odznaczony: Orderem Virtuti Militari II i V klasy, Orderem Polonia Restituta III i IV klasy, Krzyżem Niepodległości z Mieczami, Czterokrotnie Krzyżem Walecznych i Krzyżem Zasługi.
Biogram przygotowała Amelia Stalica z klasy 8C
