Jurgielewicz Helena
Helena Jurgielewicz urodziła się 7 czerwca 1897 r. w Krakowie, zmarła 29 listopada 1980 r. w Warszawie. Była pierwszą kobietą lekarzem weterynarii w Polsce. W młodości interesowała się sportem. Jako pierwsza kobieta zimą zdobyła Wrota Chałubińskiego w Tatrach. Studiowała na Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie. Była jedyną kobietą na tym kierunku studiów. W 1918 roku jako jedna z 65 kobiet brała udział w walkach o Lwów przeciwko Ukraińcom
w oddziale ppor. Bernarda Monda jako snajper, za co została awansowana na starszego wachmistrza 5 Pułku Piechoty Legionów. W 1919 Naczelny Wódz Józef Piłsudski przyznał jej prawo poborów i funkcji podporucznika podlekarza weterynaryjnego i korzystania z odznak oficerskich na czapce. W 1920 pełniła służbę w 1 Brygadzie Jazdy, a następnie 11 Pułku Ułanów Legionowych. Była ochotniczką w II powstaniu śląskim. Po uzyskaniu dyplomu studiów wyższych pracowała m.in. jako kierownik w miejskim Zakładzie Utylizacyjnym w Warszawie, a w 1932 roku została kierownikiem sanitarnym rzeźni warszawskiej. Pracę zawodową łączyła z aktywnością społeczną, m.in. w Zarządzie Głównym Stowarzyszenia „Rodzina Wojskowa” i Akademickim Związku Sportowym. Po agresji sowieckiej na Polskę wyjechała z mężem i córką do Francji, podjęła pracę w Instytucie Pasteura. Wraz z córką brała udział w ruchu oporu, m.in. organizując transport alianckich żołnierzy przez Pireneje. Za swoją działalność obie zostały aresztowane i osadzone w obozie koncentracyjnym Ravensbrück. Przeżyła ewakuację obozu, wróciła do Polski. Po śmierci została pochowana na cmentarzu Powązkowskim. Była odznaczona: Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyżem Niepodległości z Mieczami oraz Krzyżem Walecznych (czterokrotnie).
Biogram przygotowała Lena Czurka