Fredro Aleksander
Aleksander Fredro – komediopisarz, poeta, pamiętnikarz. Urodził się w 20 czerwca 1793 r. w Surochowie, zmarł 15 lipca 1876 we Lwowie. Fredro wychował się w zamożnej rodzinie szlacheckiej. Pobierał nauki domowe w dworku ziemiańskim w Beńkowej Wiszni. Gdy w pożarze dworu w 1806 r. zginęła matka Aleksandra, wraz z ojcem przenieśli się do Lwowa. W wieku 16 lat Fredro wstąpił do armii Księstwa Warszawskiego, potem wraz z wojskiem Napoleona uczestniczył w wyprawie na Moskwę w roku 1812 r., za którą otrzymał Złoty Krzyż Virtuti Militari.
Następnie jako oficer ordynansowy w sztabie cesarza, przebył całą kampanię napoleońską 1813 - 1814 roku, od bitwy pod Dreznem i Lipskiem aż do Paryża. W 1814 roku został odznaczony Krzyżem Legii Honorowej. Po abdykacji Napoleona podał się do dymisji i w 1815 roku powrócił w rodzinne strony, zamieszkując w majątku Beńkowa Wisznia i we Lwowie. Wstąpił do lubelskiej loży wolnomularskiej. W wieku 25 lat napisał pierwszą ważna komedię „Pan Geldhab”. W 1828 r. po długich staraniach Aleksander Fredro poślubił Zofię Skarbkową. Od 1829 był członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk. W latach 1833-1842 był posłem do Sejmu Stanowego. W latach 1850 - 1855 przebywał po raz drugi we Francji. Od 1861 był posłem do Sejmu Krajowego, czynił starania o budowę w Galicji pierwszej linii kolejowej, organizował Towarzystwo Kredytowe Ziemskie i Galicyjską Kasę Oszczędności. W 1865 roku ogłoszony został honorowym obywatelem miasta Lwowa. W 1873 r. został członkiem polskiej Akademii Umiejętności. Twórczość wychowanego w epoce oświecenia Aleksandra Fredy spotkała się z niezrozumieniem młodszego pokolenia romantyków, wskutek czego przez prawie 20 lat nie publikował większości swoich wierszy, poematów i aforyzmów. Aleksander Fredro zmarł we Lwowie 15 lipca 1876 w swoim dworku (nie istnieje) przy dzisiejszej ulicy Fredry. Został pochowany w rodzinnej krypcie kościoła w Rudkach koło Lwowa. Najsławniejsze komedie Aleksandra Fredry to: „Śluby panieńskie czyli Magnetyzm serca”, „Mąż i żona”, „Zemsta”, „Pan Jowialski” oraz „Wielki człowiek do małych interesów”.
Biogram przygotował uczeń klasy 5d Jakub Krokosz (2017)
Wrocław, pomnik Aleksandra Fredy przewieziony w 1945 r. ze Lwowa |